Մաքսային կարգավորման որոշ հարցեր ՝ կապված միջազգային իրավունքի սուբյեկտների հետ Հայաստանի փոխգործակցությանը
Հայաստանի Հանրապետությունը ոչ պակաս կարեւոր ֆիգուր է համաշխարհային տնտեսական շուկայում։ Օրենսդիրը առավելագույն շահավետ պայմաններ է ստեղծում ինչպես ներմուծման, այնպես էլ նրա տարածքում արտադրանքի արտահանման համար ։
2015թ. հունվարին Հայաստանը միացել է Եվրասիական տնտեսական միությանը
(ԵԱՏՄ), դրանով իսկ ստացել է հետևյալ արտոնությունները միջազգային ասպարեզում:
* ԵԱՏՄ անդամ երկրների տարածքից հումքի անմաքս ներմուծում;
* Ապրանքների փոխադարձ տեղափոխման ժամանակ մաքսային ընթացակարգերի և ձևականությունների վերացում
ԵԱՏՄ անդամ երկրների միջև առևտուրը, ինչը հանգեցնում է ֆինանսական և ժամանակավոր ծախսերի կրճատմանը
տնտեսական գործունեության մասնակիցներին;
* ԵԱՏՄ-ում առևտրի տեխնիկական խոչընդոտների բացակայություն և ոչ սակագնային կարգավորման միջոցների վերացում;
* Շուրջ 770 տեսակի արտադրանքի ներմուծման սակագնային արտոնություններ (մինչև 2020 թվականը):
Բացի այդ, 2014 թվականին ընդունվել է “Հայաստանի Հանրապետության և Եվրասիական տնտեսական միության անդամ պետությունների միջև անուղղակի հարկերի հաշվարկման և վճարման առանձնահատկությունների մասին”Հայկական օրենքը: Ըստ նրա դրույթների ՝ արտահանողն իր հաշվառման վայրի հարկային մարմին է ներկայացնում միայն հետեւյալ փաստաթղթերը ՝ արտահանողի կողմից լրացված արտահանման հարկային հայտարարագիրը, ներմուծողի կողմից լրացված ՝ ապրանքների ներմուծման եւ անուղղակի հարկերի վճարման մասին դիմումը ՝ հաստատված ներմուծողի հաշվառման վայրի հարկային մարմնի կողմից։
Ինչից է ձեւավորվում հարկը ավելացված արժեքի?
Դրանում ներառված են մինչեւ Հայաստանի Հանրապետության պետական սահմանը ապրանքների տեղափոխման համար կատարված փոխադրման, բեռնման, բեռնաթափման, փոխաբեռնման, ապահովագրության եւ համանման այլ ծախսեր;
մինչեւ Հայաստանի Հանրապետության պետական սահմանը ապրանքների տեղափոխման համար կատարված կոմիսիոն եւ միջնորդային (բրոքերային) ծախսերը;
ապրանքի մեջ ներառված նյութերի, բաղադրիչների եւ համանման այլ առարկաների արժեքը:
ապրանքների արտադրության մեջ օգտագործվող գործիքների արժեքը եւ համանման այլ առարկաների օգտագործման արժեքը,
ապրանքների արտադրության մեջ օգտագործվող նյութերի արժեքը,
ինժեներական, դիզայներական նախագծային և համանման այլ աշխատանքների արժեքը;
տարայի արժեքը, փաթեթավորման աշխատանքները:
Երկիրն օգտվում է արտոնությունների համընդհանուր համակարգի առավելություններից այնպիսի երկրների հետ, ինչպիսիք են Կանադան, Ճապոնիան, Նորվեգիան, Շվեյցարիան եւ ԱՄՆ-ը:
2009 թվականից Եվրոպական միությունը Հայաստանին շնորհել է “ՊՊԾ+” (GSP+) կարգավիճակ:
Ներկայումս Հայաստանը 44 պետությունների հետ ստորագրել է կրկնակի հարկումից խուսափելու մասին համաձայնագրեր, ինչը զգալիորեն հեշտացնում է ապրանքների շրջանառությունը ։ Վրաստանի և ԱՊՀ երկրների մեծամասնության հետ գործում է ազատ առևտրի երկկողմ ռեժիմ ։